Share

ไข้ พยาธิสภาพ ของ AFI ทำไมถึงเกิดไข้?

ไช้ Fever คืออะไร ทำไมถึงเกิด มีหลายคนสงสัยว่าทำไมถึงเกิดไข้ และเราต้องไม่สับสนระหว่างคำว่า อุณหภูมิร่างกายสูง (Hyperthermia เช่นใน Heatstroke ) กับการเกิดไข้ (Fever)

ร่างกายคนเรามีการควบคุมอุณหภูมิคือสมดุลระหว่างการสร้างความร้อนจากเมตาบอลิสม ซึ่งตับ อวัยวะต่างๆกล้ามเนื้อ จะทำให้เกิดความร้อน ซึ่งจะไหลผ่านไประบายออกทางร่างกายส่วนระยางค์ โดยมีการควบคุมที่สมองส่วนหน้าของ Hypothalamus เรียกว่า Thermoregulatory Center.

คนปกติ จะควบคุมอุณหภูมิในระหว่าง 37 องศาเซลเซียส อาจมีสูงบ้างในช่วงเย็น และต่ำมากในช่วงดึก เรียกว่า Circadian temperature ประมาณ 0.6 องศา

ไข้ Fever ส่วนใหญ่เกิดจากการสร้าง Endogenous Pyrogens เป็น Polypeptides โปรตีนที่ถูกสร้างเม็ดเลือดขาว เพื่อตอบสนอง ต่อการมีติดเชื้อ สารแปลกปลอม การอักเสบ หรือมะเร็ง หรือการแพ้บางชนิด Pyrogens นี้แหละจะผ่านไปยังไฮโปทาลามัส และทำให้เกิดการสร้าง Interleukin , prostaglandins และ pyrogenic cytokines บางตัว ที่จะทำให้ จุดสมดุลของความร้อนสูงขึ้น

บางครั้ง Pyrogen ก็อาจเกิดจากสิ่งภายนอก (exogenous pyrogens) เช่น เอนโดท็อกซิน (endotoxin ) ที่แบคทีเรียสร้างขึ้นมา เช่นจากการทดลองใช้ Toxins จากเชื้อ Staph เป็นเอนโดท็อกซินที่ก่อให้เกิด Pyrogens ได้แม้ใช้ปริมาณน้อยมาก

ส่วนคำว่า Hyperthermia เกิดจากการที่สิ่งแวดล้อมทำให้อุณหภูมิแกนร่างกายสูงขึ้น โดยที่สมองส่วนควบคุมไม่ได้สั่งให้สูง เช่นการทำงานในสิ่งแวดล้อมร้อนจัด หรือการที่เกิด Heatstroke เหงื่อไม่ออก ทำให้ร่างกายมีอุณหภูมิสูงกว่า 38 แต่ไม่มีกลไกการสร้างสาร pyrogens หรือตัวกระตุ้น เป็นต้น

CK

2535 แพทยศาสตร์บัณฑิต 2539 วุฒิบัตร อายุรศาสตร์ เป็นคนชอบขีดเขียน ชอบท้าทาย ทำงานเป็นหมอดีๆไม่ชอบ ชอบเป็น journalist /

Recent Posts

syphilis ซิฟิลิส

Syphilis ซิฟิลิส โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ที่เราคุ้นเคยกันดีเพราะเป็นโรคที่เกิดและได้ยินมาตั้งแต่โบราณ เป็นโรคที่เกิดในบุคคลดังหลายคน  การติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และเกิดผลข้างเคียงต่อสุขภาพได้มากมาย ซิฟิลิสจำแนกเป็น 4 ระยะ คือ primary , secondary…

5 days ago

โนโรไวรัส Norovirus ไวรัสที่ทำให้เกิดท้องเสีย

โนโรไวรัส Norovirus ไวรัสที่ทำให้เกิดท้องเสีย เป็น RNA virusสายเดี่ยว ซึ่งสามารถแบ่งเป็น 5 กลุ่ม (genogroup) ตาม major capsid protein โดยที่…

6 days ago

ความดันโลหิตสูง

โรคความดันโลหิตสูง Hypertension (อัพเดต 2024) ถือเป็นโรคเรื้อรังโรคหนึ่งที่มีประวัติยาวนาน คู่กับการแพทย์ มีการปรับเปลี่ยนแนวทางปฏิบัติมาเรื่อยๆล่าสุดคือ 2024 หรือ 2567

2 weeks ago

ไข้เลือดออก 2566

อัพเดต อาการ การรักษา โรคไข้เลือดออก หรือ ไข้เดงกี่ (Dengue fever ) รวมถึง ไข้เลือดออกเดงกี่ Dengue Hemorrhagic fever เป็นโรคไข้จากไวรัส…

1 year ago

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2023-2024

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2023-2024 องค์การอนามัยโลก For trivalent vaccines for use in the 2023-2024 northern hemisphere influenza season,…

2 years ago

สุขภาพเด็ก -Thaihealth

Thaihealth เปิดโซนสุขภาพเด็ก แนะนำบทความจาก Thaihealth Old News ครับ

2 years ago