ปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่(ปอดอักเสบจากไข้หวัดใหญ่ ) Influenza Pneumonia เป็นภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงจากการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ และการรักษาจะเกี่ยวข้องกับทั้งการใช้ยาต้านไวรัสและการดูแลแบบประคับประคอง
อาการของปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่
อาการระบบทางเดินหายใจ :
ไอ (มักมีเสมหะ อาจใส เหลือง เขียว หรือแม้กระทั่งเป็นเลือด)
หายใจสั้นหรือหายใจลำบาก
เจ็บหน้าอก ซึ่งอาจแย่ลงเมื่อหายใจลึกหรือไอ
อาการในระบบต่าง ๆ :
มีไข้สูง (มักมากกว่า 38°C หรือ 100.4°F)
หนาวสั่น
อ่อนเพลีย เมื่อย และไม่สบายตัว
ปวดกล้ามเนื้อ
กรณีรุนแรง :
สับสน conscious change(โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ)
ผิวหนังหรือเล็บเขียวคล้ำ cyanosis (เนื่องจากออกซิเจนในเลือดต่ำ)
อาการของกลุ่มอาการทางเดินหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (ARDS) เช่น การหายใจเร็วและออกซิเจนในเลือดต่ำอย่างรุนแรง
การรักษาปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่
การรักษาด้วยยาต้านไวรัส
Neuraminidase Inhibitors :
Oseltamivir โอเซลตามิเวียร์ (Tamiflu) เป็นยาต้านไวรัสที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการรักษาปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่ การให้ยาในระยะแรก (ภายใน 48 ชั่วโมงหลังจากเริ่มมีอาการ) จะช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตและลดระยะเวลาการพักรักษาตัวในห้อง ICU
Zanamivir ซาแนมิเวียร์ (Relenza) เป็นทางเลือกสำหรับผู้ป่วยที่สามารถใช้การบำบัดด้วยการสูดดมได้
Peramivir เพอรามิเวียร์ (Rapivab) ถูกใช้โดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำสำหรับผู้ป่วยวิกฤตที่ไม่สามารถรับประทานยาได้
ระยะเวลา :
การเริ่มต้นการรักษาด้วยยาต้านไวรัสในระยะแรกเป็นสิ่งสำคัญ แม้ว่าจะเริ่มหลังจาก 48 ชั่วโมง ก็ยังอาจให้ประโยชน์ในผู้ป่วยวิกฤต
ยาปฏิชีวนะสำหรับการติดเชื้อแบคทีเรียร่วม
ยาปฏิชีวนะแบบครอบคลุม(Empiric Antibiotics) :
การติดเชื้อแบคทีเรียร่วมพบได้บ่อยในปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่ โดยเชื้อโรคที่พบบ่อย ได้แก่ Streptococcus pneumoniae และ Staphylococcus aureus
ยาปฏิชีวนะแบบครอบคลุมควรครอบคลุมเชื้อเหล่านี้และมักจะให้ในช่วง 2–3 วันแรกขณะรอผลการเพาะเชื้อ
ตัวเลือกยาปฏิชีวนะที่พบบ่อย :
Beta-lactams (เช่น ceftriaxone หรือ ampicillin-sulbactam) ร่วมกับ macrolides (เช่น azithromycin) หรือ fluoroquinolones (เช่น levofloxacin)
การดูแลแบบประคับประคอง
การบำบัดด้วยออกซิเจน :
ให้ออกซิเจนเสริมสำหรับผู้ป่วยที่มีออกซิเจนในเลือดต่ำ ในกรณีรุนแรงอาจจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
การจัดการของเหลวในร่างกาย :
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำเพื่อรักษาสมดุลของน้ำในร่างกาย โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีไข้หรือขาดน้ำ
การบำบัดทดแทนไต (Renal Replacement Therapy, RRT) :
ไตวายอักเสบเฉียบพลันAcute Kidney Injury (AKI) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะในผู้ป่วยวิกฤต อาจจำเป็นต้องใช้ RRT ในกรณีดังกล่าว
ระยะเวลาของการรักษา
สำหรับกรณีที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อน การรักษาด้วยยาต้านไวรัสมักจะใช้เวลาประมาณ 5–7 วัน แต่ระยะเวลาอาจขยายออกไปขึ้นอยู่กับการตอบสนองทางคลินิกและความรุนแรงของอาการ
ปัจจัยพยากรณ์โรค
อัตราการเสียชีวิตจากปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่สามารถสูง โดยเฉพาะในผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีโรคประจำตัว การศึกษาหนึ่งพบว่าอัตราการเสียชีวิตในโรงพยาบาลอยู่ที่ 44.7% ในผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่เป็นปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่
ปัจจัยเสี่ยงสำหรับผลลัพธ์ที่ไม่ดีรวมถึงอายุมากขึ้น โรคเรื้อรังที่มีอยู่ก่อน (เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน) และการเริ่มต้นการรักษาด้วยยาต้านไวรัสล่าช้า
การป้องกัน
การฉีดวัคซีนยังคงเป็นหัวใจสำคัญของการป้องกัน การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ประจำปีช่วยลดความเสี่ยงของการเจ็บป่วยรุนแรงและภาวะแทรกซ้อน รวมถึงปอดบวม
กลุ่มเสี่ยงสูง (เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่อง) ควรได้รับวัคซีนป้องกันโรคปอดบวมจากเชื้อ Streptococcus pneumoniae ควบคู่ไปกับวัคซีนไข้หวัดใหญ่
การรวมกันของการรักษาด้วยยาต้านไวรัสในระยะแรก ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสมสำหรับการติดเชื้อแบคทีเรียร่วม และการดูแลแบบประคับประคองสามารถปรับปรุงผลลัพธ์สำหรับผู้ป่วยปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่ได้อย่างมีนัยสำคัญ