พิษปลาปักเป้า ที่ถือเป็น สารชีวพิษ หรือ biotoxin ชนิดหนึ่งชื่อ tetrodotoxin พบได้ประปราย และพบได้จากแมงดาถ้วย ซึ่งเมืองแถบชายทะเลจะเจอได้บ่อย

tetrodotoxin เป็นสารพิษที่ทนต่อความร้อน ออกฤทธิ์โดยปิดกั้น sodium channel ที่ผนังเซล ทำให้การสื่อประสาทเสียแบบชั่วคราว
สารพิษนี้ พบในปลาปักเป้า และแมงดาถ้วย แต่ไม่พบในแมงดาจาน นอกจากนี้ยังอาจพบได้ใน สัตว์น้ำ หรือสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำบางพันธ์ เช่น กบ ดาวทะเล หอย ปลาหมึกบลูริง จากการศึกษาพบว่า แบคทีเรียที่อาศัยในสัตว์เหล่านี้ เป็นตัวการผลิตสารพิษ

อาการ
แบ่งเป็น 4 ระยะตามความรุนแรง
มีอาการชารอบปาก เกือบ 100% ของคนไข้รายงานอาการชารอบปาก เป็นอาการแรกต่อมาจะชาปลายมือปลายเท้า
อาการชามากขึ้นและมีแขนขาอ่อนแรง
พูดไม่ชัด อ่อนแรงมากขึ้น กลืนลำบาก เริ่มหายใจลำบาก
หายใจลำบากเนื่องจากกล้ามเนื้อกระบังลมไม่ทำงาน เริ่มหายใจล้มเหลว หมดสติ และสมองขาดออกซิเจนถ้าช่วยไม่ทันอาจตายได้
จากการศึกษาส่วนใหญ่จากแถบชายทะเล (แมงดาถ้วย) พบว่า อาการสำคัญคือ ชารอบปาก คลื่นไส้ ชามือเท้า ความดันเลือดเปลี่ยนแปลง
จากการศึกษาพบว่า มักพบประปราย หรือเป็นฤดูกาล คือพบผู้ป่วยได้รับพิษ มาจำนวนมากในเวลาใกล้ๆกัน ส่วนใหญ่ช่วง ธค. ถึง มีค.
การเกิดพิษจากการกินไข่แมงดา หรือปลาปักเป้า ถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ ต้องรับเข้าเป็นผู้ป่วยในทุกรายเพราะอาจมีการพัฒนาเปลี่ยนเป็นหายใจล้มเหลวได้ภายใน 30 นาที ถ้ามีการรักษาที่ดี ใส่เครื่องช่วยหายใจทัน ผู้ป่วยจะหายเป็นปกติได้
สาเหตุที่ยังมีการพบผู้ป่วยสารพิษนี้ เนื่องจาก การยังนิยมรับประทานไข่แมงดา เพราะรสชาติดี บางรายเชื่อว่า สามารถทำลายพิษได้โดยการทำให้ร้อน ซึ่งผิด บางคนเคยกินมาก่อนไม่เป็นอันตรายเลยเชื่อว่ากินได้ เป็นต้น

Share
CK

2535 แพทยศาสตร์บัณฑิต 2539 วุฒิบัตร อายุรศาสตร์ เป็นคนชอบขีดเขียน ชอบท้าทาย ทำงานเป็นหมอดีๆไม่ชอบ ชอบเป็น journalist /

Recent Posts

ฝุ่นpm2.5กับการออกกำลังกาย

ฝุ่นpm2.5กับการออกกำลังกาย เชื่อว่าช่วงหลังๆ ในหน้าหนาว หลายคนกำลังประสบกับปัญหา ภัยจากฝุ่นควันจิ๋ว PM 2.5 ซึ่งเป็นฝุ่นที่มีขนาดเล็ก และสามารถทำอันตรายต่อสุขภาพได้ หลายท่านที่เป็นนักกีฬา หรือต้องออกกำลังกายกลางแจ้งคงกังวลว่า เราจะสามารถออกกำลังได้ไหม ในสถานการณ์อย่างไรบ้าง ต้องใช้หน้ากากไหม และมีหน้ากากป้องกันฝุ่น…

1 week ago

top10มะเร็งที่พบมากในประเทศไทย

10 อันดับโรคมะเร็งที่พบบ่อยในประเทศไทย 1. มะเร็งตับและท่อน้ำดี (Liver and Bile Duct Cancer) เป็นมะเร็งที่พบบ่อยที่สุดในประเทศไทย และมีอัตราการเสียชีวิตสูงที่สุด (20.3%) 2.มะเร็งปอด (Lung Cancer)…

3 weeks ago

มะเร็งในอายุน้อยลง ผลวิจัยระบุ

มะเร็งในอายุน้อยลง ผลวิจัยระบุ โรคมะเร็งที่เกิดในวัยหนุ่มสาว — รวมถึงมะเร็งเต้านม ลำไส้ใหญ่ หลอดอาหาร ไต ตับ และตับอ่อน — เพิ่มขึ้นอย่างมากทั่วโลก โดยแนวโน้มนี้เริ่มขึ้นประมาณปี 1990 ไม่ต้องแปลกใจถ้าจะมีข่าวมะเร็งในคนอายุน้อยลงเรื่อยๆ…

3 weeks ago

ปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่ (Influenza Pneumonia)

ปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่(ปอดอักเสบจากไข้หวัดใหญ่ ) Influenza Pneumonia เป็นภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงจากการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ และการรักษาจะเกี่ยวข้องกับทั้งการใช้ยาต้านไวรัสและการดูแลแบบประคับประคอง อาการของปอดบวมจากไข้หวัดใหญ่ อาการระบบทางเดินหายใจ :ไอ (มักมีเสมหะ อาจใส เหลือง เขียว หรือแม้กระทั่งเป็นเลือด)หายใจสั้นหรือหายใจลำบากเจ็บหน้าอก ซึ่งอาจแย่ลงเมื่อหายใจลึกหรือไออาการในระบบต่าง…

3 weeks ago

Influenza A and B ICD 10

Influenza A and B ICD 10 Influenza of any strains Use same ICD10 Influenza with…

3 weeks ago

ไข้หวัดใหญ่(Influenza, Flu)

ไข้หวัดใหญ่(Influenza, Flu)อัพเดตข้อมูลจาก Thaihealth.net กรมควบคุมโรค และสมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย อัพเดต 1/2025 ไข้หวัดใหญ่ บทนำ โรคไข้หวัดใหญ่ หมายถึง โรคระบบทางเดินหายใจที่เกิดจากไวรัส influenza เฉียบพลัน ซึ่งถ้าเป็นโรคไข้หวัดใหญ่…

1 month ago