พิษปลาปักเป้า ที่ถือเป็น สารชีวพิษ หรือ biotoxin ชนิดหนึ่งชื่อ tetrodotoxin พบได้ประปราย และพบได้จากแมงดาถ้วย ซึ่งเมืองแถบชายทะเลจะเจอได้บ่อย

tetrodotoxin เป็นสารพิษที่ทนต่อความร้อน ออกฤทธิ์โดยปิดกั้น sodium channel ที่ผนังเซล ทำให้การสื่อประสาทเสียแบบชั่วคราว
สารพิษนี้ พบในปลาปักเป้า และแมงดาถ้วย แต่ไม่พบในแมงดาจาน นอกจากนี้ยังอาจพบได้ใน สัตว์น้ำ หรือสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำบางพันธ์ เช่น กบ ดาวทะเล หอย ปลาหมึกบลูริง จากการศึกษาพบว่า แบคทีเรียที่อาศัยในสัตว์เหล่านี้ เป็นตัวการผลิตสารพิษ

อาการ
แบ่งเป็น 4 ระยะตามความรุนแรง
มีอาการชารอบปาก เกือบ 100% ของคนไข้รายงานอาการชารอบปาก เป็นอาการแรกต่อมาจะชาปลายมือปลายเท้า
อาการชามากขึ้นและมีแขนขาอ่อนแรง
พูดไม่ชัด อ่อนแรงมากขึ้น กลืนลำบาก เริ่มหายใจลำบาก
หายใจลำบากเนื่องจากกล้ามเนื้อกระบังลมไม่ทำงาน เริ่มหายใจล้มเหลว หมดสติ และสมองขาดออกซิเจนถ้าช่วยไม่ทันอาจตายได้
จากการศึกษาส่วนใหญ่จากแถบชายทะเล (แมงดาถ้วย) พบว่า อาการสำคัญคือ ชารอบปาก คลื่นไส้ ชามือเท้า ความดันเลือดเปลี่ยนแปลง
จากการศึกษาพบว่า มักพบประปราย หรือเป็นฤดูกาล คือพบผู้ป่วยได้รับพิษ มาจำนวนมากในเวลาใกล้ๆกัน ส่วนใหญ่ช่วง ธค. ถึง มีค.
การเกิดพิษจากการกินไข่แมงดา หรือปลาปักเป้า ถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ ต้องรับเข้าเป็นผู้ป่วยในทุกรายเพราะอาจมีการพัฒนาเปลี่ยนเป็นหายใจล้มเหลวได้ภายใน 30 นาที ถ้ามีการรักษาที่ดี ใส่เครื่องช่วยหายใจทัน ผู้ป่วยจะหายเป็นปกติได้
สาเหตุที่ยังมีการพบผู้ป่วยสารพิษนี้ เนื่องจาก การยังนิยมรับประทานไข่แมงดา เพราะรสชาติดี บางรายเชื่อว่า สามารถทำลายพิษได้โดยการทำให้ร้อน ซึ่งผิด บางคนเคยกินมาก่อนไม่เป็นอันตรายเลยเชื่อว่ากินได้ เป็นต้น

Share
CK

2535 แพทยศาสตร์บัณฑิต 2539 วุฒิบัตร อายุรศาสตร์ เป็นคนชอบขีดเขียน ชอบท้าทาย ทำงานเป็นหมอดีๆไม่ชอบ ชอบเป็น journalist /

Recent Posts

Enterovirus71กับโรคมือเท้าปากรุนแรงที่เสียชีวิตได้

Enterovirus71กับโรคมือเท้าปากรุนแรงที่เสียชีวิตได้ มีข่าวการเสียชีวิตของเด็ก อายุ 3 ขวบที่ระยองจากการมีไข้ ผื่น และหัวใจวายเสียชีวิตในเวลาไม่กี่วัน และคาดว่า อาจเกิดจากเชื้อไวรัสตัวใดตัวหนึ่ง ซึ่งทางผู้โพสบอกว่า แพทย์ยังหาสาเหตุไม่พบ การที่เด็กไข้ ผื่น เสียชีวิตรวดเร็ว เป็นเชื้ออะไรได้บ้าง…

6 days ago

Zika Virus คือ ? review ซิก้าไวรัส

Zika Virus คืออะไร review ซิก้าไวรัส 2023-2025 ข้อมูลอ้างอิง New England Journal of Medicine และ WHO review…

1 week ago

Cabtreo ยารักษาสิวใหม่ 3 in 1

Cabtreo ยารักษาสิวใหม่ 3 in 1 Cabtreo ได้รับอนุมัติจากองค์การอาหารและยา FDA เมื่อ ตค. 2023 เป็นยาทาภายนอก ที่มีส่วนผสมของ clindamycin antibiotics…

1 week ago

ไข้ พยาธิสภาพ ของ AFI ทำไมถึงเกิดไข้?

ไข้ พยาธิสภาพ ของ AFI ทำไมถึงเกิดไข้? ไช้ Fever คืออะไร ทำไมถึงเกิด มีหลายคนสงสัยว่าทำไมถึงเกิดไข้ และเราต้องไม่สับสนระหว่างคำว่า อุณหภูมิร่างกายสูง (Hyperthermia เช่นใน Heatstroke…

3 weeks ago

syphilis ซิฟิลิส

Syphilis ซิฟิลิส โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ที่เราคุ้นเคยกันดีเพราะเป็นโรคที่เกิดและได้ยินมาตั้งแต่โบราณ เป็นโรคที่เกิดในบุคคลดังหลายคน  การติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และเกิดผลข้างเคียงต่อสุขภาพได้มากมาย ซิฟิลิสจำแนกเป็น 4 ระยะ คือ primary , secondary…

3 weeks ago

โนโรไวรัส Norovirus ไวรัสที่ทำให้เกิดท้องเสีย

โนโรไวรัส Norovirus ไวรัสที่ทำให้เกิดท้องเสีย เป็น RNA virusสายเดี่ยว ซึ่งสามารถแบ่งเป็น 5 กลุ่ม (genogroup) ตาม major capsid protein โดยที่…

3 weeks ago