บทความสุขภาพ

โรคปวดหัวไมเกรนกับสิบแปดคำถามเกี่ยวกับอาการปวดหัว
จาก www.headache.org

1.ไมเกรนคืออะไร เกิดจากอะไร และสามารถรักษาได้อย่างไร

โดยทั่วไป ไมเกรนคืออาการปวดหัวชนิดหนึ่ง เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสารเคมีในสมอง อาการจะเป็นปวดหัวตื้อ ๆ บางครั้งจะเปลี่ยนเป็นตุบ ๆ อาจเป็นที่ด้านหน้า ด้านหลัง และหรือขมับ สองข้าง อาการปวดมักร่วมกับอาการคลื่นไส้ อาเจียน มีความรู้สึกไวต่อแสงหรือเสียง บางคน ประมาณ 15 % มีอาการนำที่เรียกว่า ออร่า(aura) ก่อนจะมีอาการปวด การรักษามีหลายวิธี เช่นยาแก้ปวด ยาเฉพาะสำหรับไมเกรน วิธีการรักษาที่ไม่ต้องใช้ยาเช่น relaxation และ biofeedback

2.ออร่าคืออะไร

ประมาณ 15% ของคนที่เป็นไมเกรน จะมีอาการนำทางระบบประสาทขึ้น เรียกว่า aura ก่อนจะเริ่มมีอาการปวดหัว อาการเหล่านั้นได้แก่ เห็นแสงเป็นเส้น จุด ๆ ซิกแซก รูปภาพบิดเบี้ยว หรือไฟแฟลช อาจจะมีอาการสายตามองเห็นแคบเข้า หรือเห็นจุดบอด บางครั้งอาจมีอาการทางสัมผัสอย่างอื่นเช่น หู ได้ยินผิดปกติ จมูกได้กลิ่นผิดปกติ มีชา หรือเป็นเหน็บตามมือ คล้ายเข็มทิ่ม อาจจะมีอาการยากลำบากในการจดจำ หรือเรียกสิ่งที่คุ้นเคย อาการเหล่านี้อาจจะเกิดนานถึง 1 ชม และจะค่อย ๆ หายไปเมื่อเริ่มมีการปวดหัว

3.อะไรคือตัวกระตุ้นอาการปวดหัวไมเกรน
หลายอย่าง ได้แก่ ตัวกระตุ้นทางกายภาพหรืออารมณ์ เช่น อาหาร การเปลี่ยนทางฮอร์โมน อากาศ ความเครียด ซึ่งตัวกระตุ้นจะไม่เหมือนกันทุกคน การจะป้องกันไมเกรนให้ได้ผล คือการพยายามหาตัวกระตุ้นให้พบและหลีกเลี่ยง

4.สภาวะอากาศทำให้ไมเกรนเป็นมากขึ้นหรือไม่
แสงที่จ้ามาก อากาศที่ร้อน และชื้น หรือการเปลี่ยนแปลงของอากาศอย่างกระทันหัน ทำให้ไมเกรนเป็นมากขึ้นได้ อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาพบว่าอากาศไม่ได้กระตุ้นไมเกรนในทุกคน

5.ฮอร์โมนมีส่วนเกี่ยวข้องกับไมเกรนหรือไม่
ฮอร์โมนมีส่วนเกี่ยวข้องกับการควบคุมส่วนต่าง ๆ และหน้าที่การทำงานของร่างกาย เราพบว่า เมื่อสมดุลของฮอร์โมนเปลี่ยนไป เช่น ระหว่างมีประจำเดือน ตั้งครรภ์ หรือวัยเริ่มหมดประจำเดือน ทำให้ไมเกรนเป็นมากขึ้นได้ ประมาณ 3 ใน 4 ของสตรี พบไมเกรนสัมพันธ์กับประจำเดือน

6.ในผู้เป็นไมเกรนมีโอกาสเป็นโรคเส้นเลือดสมองเพิ่มหรือไม่
ในบางคน อาการไมเกรนเป็นมากจนตนเองคิดว่าจะเป็นโรคหลอดเลือดสมอง แต่พบว่า โอกาสเป็นโรคหลอดเลือดสมองจากไมเกรนมีได้น้อยมาก จากการวิจัยพบว่า ในคนไข้อายุน้อยกว่า 40 ปี ที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองปัจจัยหนึ่งที่พบร่วมคือการเป็นไมเกรน

7.ยาที่รักษาในระยะที่ปวดเฉียบพลัน
ได้แก่ยาในกลุ่ม ergots , triptans และยาแก้อักเสบชนิดที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ยาแก้ปวดหัวธรรมดาก็ใช้ได้

8.ยากลุ่ม triptans คืออะไร
คือยากลุ่มใหม่ ที่ใช้รักษาไมเกรน ยาตัวนี้จะช่วยควบคุมสมดุลสารสื่อประสาทในสมอง ที่เราให้ความสนใจคือ serotonin เชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงของ serotonin ทำให้เกิดไมเกรน

9.ยาที่ซื้อตามร้านขายยาได้ผลหรือไม่ในไมเกรน
ยาที่รักษาที่ซื้อหาตามร้านขายยาได้ผลบ้างในคนที่เป็นไมเกรนในระดับไม่มากนัก อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์ก่อนที่จะเริ่มการรักษาใด ๆ

10.ยาที่ใช้ป้องกันไมเกรนมีหรือไม่
มียาหลายตัว ที่ใช้ในการรักษาโรคอื่น แต่มีผลในการป้องกันไมเกรนได้ เช่นยากันชักบางตัว ยารักษาอาการซึมเศร้า หรือแม้กระทั่งยารักษาความดันโลหิตสูง ยกตัวอย่างยาก็เช่น ยาบีต้าบลอคเกอร์ในการรักษาความดันโลหิตสูง ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาเหล่านี้

11. ทำไมยากันชักหรือยารักษาอาการซึมเศร้าจึงสามารถใช้ป้องกันไมเกรนได้
เชื่อว่า ในระยะเริ่มของไมเกรน มีการเปลี่ยนแปลงสารเคมีคล้าย ๆ กับเกิดในการชัก หรือภาวะซึมเศร้า

12.มีการรักษาอื่น ๆ ของไมเกรนอีกหรือไม่
มีการรักษาทางเลือก แต่ได้ผลในผู้ป่วย เช่น การใช้การฝังเข็ม โยคะ herbal หรือสมุนไพร ก่อนรับการรักษาเหล่านั้นควรปรึกษาแพทย์

13.การปวดหัวแบบธรรมดา จากการตึงเครียด(tension headache) คืออะไร รักษาอย่างไร
การปวดหัวจากความตึงเครียด เกิดจากภาวะตึงเครียด การทำงานหนัก เพลีย โกรธ อาการคล้าย ๆ ปวดที่ขมับ ท้ายทอย รู้สึกเหมือนตึง ๆ หรือมีอะไรรัดศีรษะ ปวดหนัก ๆ ตึง ๆ ต้นคอ การรักษาอาจใช้ยาแก้ปวดหัวธรรมดา พักผ่อน รู้จักวิธีผ่อนคลายและ biofeedback

14.อะไรคือการปวดหัวแบบคลัสเตอร์ (cluster headache) และรักษาอย่างไร
อาการปวดหัวแบบคลัสเตอร์ ถ้าดูจากชื่อคืออาการปวดที่มาเป็นกลุ่ม ๆ หรือชุด (cluster) อาการปวดมักไม่มีอาการเตือน ปวดอยู่ครึ่งซีก รุนแรง บางทีปวดเบ้าตา น้ำตาไหล ตาแดง หรือน้ำมูกไหลในข้างเดียวกับที่ปวด เชื่อว่ามาจากความผิดปกติในการหลั่งสารสื่อประสาทในสมอง และเป็นอาการปวดหัวที่รุนแรงที่สุด การรักษาต้องพบแพทย์เพื่อรับยา หรือรับกาซออกซิเจนบริสุทธิ์

15.อาการปวดหัวจากไซนัสคืออะไร เกิดจากอะไร และรักษาอย่างไร
อาการปวดหัวจากไซนัส เกิดจากอาการอักเสบที่ไซนัส(โพรงอากาศบริเวณแก้ม ดั้งจมูก รอบ ๆ ตา) ซึ่งอาจเริ่มจากภูมิแพ้ เนื้องอก หรือการติดเชื้อ ซึ่งจะพบอาการปวดบริเวณเบ้าตา ถ้าเกิดจากการติดเชื้อ มักจะมีไข้ เวลาก้มอาจปวดมากขึ้น ยืนยันจากการตรวจเอกซเรย์ การรักษาคือยาแก้อักเสบ ยาฆ่าเชื้อ และยาลดอาการบวมและอาการอุดตันของไซนัส

16.อาการปวดหัวแบบรีบาวน์(rebound)คืออะไร เกิดจากอะไร รักษาอย่างไร
อาการปวดหัวแบบรีบาวน์ เกิดจากการที่กินยามาก หรือบ่อยไป เกินกว่าที่แพทย์แนะนำ ทำให้เกิดอาการปวดหัวมากขึ้น ทั้งที่กินยาอยู่ ในกรณีนี้ ยิ่งกินยาจะยิ่งปวดหัว ในกรณีเช่นนี้ แพทยืจะพยายามลดยาลง หรือใช้ยาตัวอื่น เพื่อถอนยาที่ทำให้ปวดหัวไป

17.biofeedback คืออะไร
คือการรักษาแบบหนึ่ง โดยให้คนไข้ สังเกตปฎิกิริยาของร่างกาย เช่น ชีพจร การหายใจ ความตึง อุณหภูมิ ของร่างกายในภาวะต่าง ๆ กัน เพื่อให้คนไข้ทราบว่า การทำเช่นไร เพื่อให้เกิดภาวะผ่อนคลายเต็มที่ หลังจากนั้น คนไข้จะสามารถฝึกตัวเพื่อให้เกิดความผ่อนคลายได้

18.อาการปวดหัวเป็นกรรมพันธ์หรือไม่
4 ใน 5 ของคนไข้ไมเกรนมีประวัติญาติพี่น้องเป็นปวดหัวไมเกรน และพบว่า ถ้าพ่อหรือแม่เป็นคนใดคนหนึ่ง จะมีโอกาสที่เด้กคนนั้นจะเป็นไมเกรน 50 % แต่ถ้าพ่อแม่เป็นทั้งคู่ โอกาสเป็นสูง 75%

Note: There is a rating embedded within this post, please visit this post to rate it.